تجزیه و تحلیل محتوای حواشی 100 نسخه خطی از مجموعه اهدایی مقام معظم رهبری به کتابخانۀ آستان قدس رضوی

حاشیه‌ها از بخش‏های مهمّ محتوایی نسخه‌های خطی شمرده می‌شوند. بررسی مطالب آنها، اطلاعات ارزشمندی را در اختیار محققان ونسخه‌شناسان قرار می‌دهد چنان‏که می‌تواند به شناسایی و ارزش‏گذاری بهتر وشرح و بسط بیشتر این متون کمک شایانی کند. مسئله وضرورت پژوهش: مسئله این تحقیق، بررسی وتجزیه‏وتحلیل محتوای حواشی نسخه‌های خطی اهدایی مقام معظم رهبری به کتابخانه آستان قدس رضوی است.تاکنون پژوهشی در زمینۀ محتوای حاشیه‌های نسخه‌های خطی با استناد به تعداد قابل توجهی از نسخه‌های خطی صورت نگرفته است. انجام تحقیقی گسترده، که حاشیه‌های نسخه‌های خطی را از جنبه‌های مختلف در تعدادی از نسخه‌های خطی بررسی کند، می‏تواند جایگاه و ارزش علمی این قبیل حاشیه‏ها را تبیین کند.  روش پژوهش: پیمایشی با رویکرد توصیفی‏تحلیلی با استفاده از ابزار سیاهۀ وارسی(چک‏لیست). جامعۀ آماری: 18 هزار نسخۀ خطیِ اهداییِ مقام معظم رهبری به کتابخانه آستان قدس رضوی است که با مراجعه به فهرست این نسخه‌ها در موضوعات مختلف، 100 نسخۀ حاشیه‌دار برای انجام تحقیق به روش نمونه‏گیری سهمیه‌ای انتخاب شده است.  یافته‌های پژوهش: 1) میزان و نحوۀ ارتباط موضوعی حاشیه‏ ها با متن کتاب به‏ ترتیب فراوانی عبارتند از: تصحیح متن در حاشیه 5/45%، توضیح ونقد وشرح عبارت‏های متن 2/35%، معنی لغات واصطلاحات 5/12%، فهرست مطالب 8/6 %. 2) درخصوص درج رقم محشی و تاریخ در انتهای حاشیه ها: بیشتر حاشیه‏ها (با فراوانی81%) فاقد رقم محشی و بخش کمتری از حواشی (با فراوانی 19%) دارای رقم محشی بوده است، همچنان‏که بیشتر حواشی (با فراوانی 79%) فاقد تاریخ  و 21% دارای تاریخ بوده است.